İcra Takibi Nasıl Başlatılır? İcra Süreci Nasıldır?

İcra Takibi Nasıl Başlatılır? İcra Süreci Nasıldır?

İcra Takibi Nasıl Başlatılır? Gerekli Hususlar ve Süreçler

İcra takibi, borçlunun borcunu ödememesi durumunda alacaklının talebiyle başlatılan ve borcun cebri icra yoluyla tahsil edilmesini sağlayan hukuki bir süreçtir. Türkiye'de icra takibi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'na göre yürütülmektedir. İcra takibi başlatmak, alacaklılar için önemli bir yasal araçtır ve belirli bir süreci izlemeyi gerektirir. Aşağıda, icra takibi sürecinin detayları, başvuru aşamaları ve dikkat edilmesi gereken hususlar açıklanmaktadır.

1. İcra Takibi Başlatma Sürecinin Aşamaları

a. İcra Takibi Talebi

İcra takibi başlatmanın ilk adımı, icra dairesine yapılacak talep ile başlar. Bu talep, genellikle alacaklının ya da vekilinin (avukat) icra dairesine bir takip talebi sunması ile olur. Alacaklı, takip talebinde borçluya karşı hangi tür icra takibi başlatılacağını belirtmelidir. İcra takip türleri şunlardır:

1. Kambiyo senetlerine dayalı takip (çek, bono, poliçe gibi senetlerle başlatılır).
2. Adi icra takibi (alacaklı, borcun varlığını ispat eden bir belgeye dayanmadan başvurabilir).
3. Rehinle teminat altına alınmış alacaklar için icra takibi (rehinli alacakların tahsili için yapılır).

Alacaklının, takip talebinde belirtilen borcun miktarı, faiz oranı, masraflar gibi detayları açıkça belirtmesi gerekir. Eğer bir vekil aracılığıyla işlem yapılıyorsa, vekaletname de sunulmalıdır.

b. İcra Müdürü'nün İncelemesi

Takip talebi, icra müdürü tarafından incelenir. İcra müdürü, talebin usulüne uygun olup olmadığını değerlendirir. Bu aşamada, alacaklının talepleri doğru ve eksiksizse, icra müdürü takibi başlatır ve borçluya ödeme emri gönderir.

c. Ödeme Emrinin Tebliği

İcra müdürlüğü tarafından düzenlenen ödeme emri, borçluya tebliğ edilir. Tebligat, İcra ve İflas Kanunu'nda belirtilen usule uygun olarak yapılmalıdır. Borçlu, ödeme emrini aldıktan sonra, belirli bir süre içerisinde borcunu ödemek, itiraz etmek ya da yasal savunma yapmak zorundadır. Aksi takdirde haciz süreci başlatılır.

2. İcra Takip Türleri

a. İlamlı İcra Takibi

İlamlı icra, mahkemeden alınan bir karar (ilam) üzerine başlatılan icra takibidir. Bu tür takipte, alacaklı mahkeme kararını icra dairesine sunarak icra işlemlerinin başlatılmasını talep eder. Mahkeme kararında belirlenen borcun türüne ve miktarına göre icra müdürlüğü ödeme emri düzenler ve borçluya tebliğ eder. İlamlı icra takibinde borçlunun itiraz hakkı sınırlıdır, ancak borca karşı dava açma imkanı bulunur.

b. İlamsız İcra Takibi

İlamsız icra, alacaklının mahkeme kararına gerek duymadan doğrudan icra dairesine başvurarak başlattığı icra türüdür. Bu takip türünde borçlu, ödeme emrini aldıktan sonra 7 gün içinde borca itiraz etme hakkına sahiptir. İtiraz edilmezse, alacaklı icra takibine devam edebilir ve borçlunun mallarına haciz koydurabilir.

c. Kambiyo Senetlerine Dayalı İcra Takibi

Çek, bono ve poliçe gibi kambiyo senetlerine dayalı alacaklar için başlatılan icra takibidir. Bu tür takiplerde alacaklı, borçlunun kambiyo senetinden doğan borcunu ödemediğini belirterek icra takibi başlatır. Kambiyo senetlerine dayalı takipte borçlunun itiraz süreleri daha kısadır ve süreç daha hızlı işler.

3. Borçlunun Hakları ve Yükümlülükleri

a. Borcun Ödenmesi

Borçlu, ödeme emrini aldıktan sonra tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde borcunu ödeyebilir. Bu süre zarfında borcunu ödememesi durumunda, alacaklı haciz işlemleri başlatabilir. Borçlu bu aşamada borcun tamamını veya bir kısmını ödeyebilir ya da icra dairesi ile ödeme planı oluşturabilir.

b. İtiraz Hakkı

Borçlunun, ödeme emrine itiraz etme hakkı bulunmaktadır. İlamsız takipte borçlu, 7 gün içinde icra dairesine başvurarak itiraz edebilir. Bu itiraz, borcun tamamına ya da bir kısmına olabilir. İtiraz, icra takibini durdurur ve alacaklı, itirazın kaldırılması ya da iptali için mahkemeye başvurabilir.

c. Haciz ve Satış

Borçlu, ödeme emrine itiraz etmez ve borcunu ödemezse, alacaklı haciz işlemlerine başlayabilir. Bu süreçte borçlunun taşınır ya da taşınmaz malları, banka hesapları veya gelirleri haczedilebilir. Haciz işlemi tamamlandıktan sonra, borçlunun malvarlığı satılarak alacaklının borcu tahsil edilir.

4. İcra Takibi Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

a. Tebligatın Doğru Yapılması

İcra takibi sürecinde tebligat büyük önem taşır. Borçlunun adrese dayalı kayıt sisteminde yer alan adresine tebligat yapılmalıdır. Eğer borçluya tebligat yapılamazsa, icra takibi durur ve işlemler ilerlemez.

b. Yasal Sürelerin Takibi

İcra takibinde alacaklı ve borçlu açısından sürelerin titizlikle takip edilmesi gerekir. Ödeme emrine itiraz süresi, haciz işlemleri için yasal süreler ve diğer işlemler belirli zaman dilimlerine bağlıdır. Sürelerin kaçırılması hak kaybına neden olabilir.

c. Borçlu Mal Beyanı

Borçlu, ödeme emrini aldıktan sonra icra dairesine mal beyanında bulunmak zorundadır. Mal beyanı, borçlunun sahip olduğu taşınır ve taşınmaz mallar, banka hesapları ve diğer gelirler hakkında bilgi vermesini gerektirir. Mal beyanında bulunmayan borçlu, hapis cezası ile karşı karşıya kalabilir.

Sonuç

İcra takibi, borcun tahsil edilmesi amacıyla alacaklı tarafından başlatılan önemli bir hukuki süreçtir. Takip talebinin doğru ve eksiksiz hazırlanması, süreç boyunca yasal sürelerin titizlikle takip edilmesi ve tarafların haklarını etkin bir şekilde kullanması, icra takibinin başarısı açısından kritiktir. Alacaklı ve borçlu tarafların uzman bir avukat desteği alarak bu süreci yönetmesi, hak kayıplarının önüne geçilmesine yardımcı olabilir. Umut Karacaçayır, Bornova ve İzmir genelinde icra hukuku alanında verdiği danışmanlık ve hukuki hizmetlerle alacaklıların haklarını güvence altına almaktadır.